Πώς να αντιμετωπίσετε το άγχος

Άσκηση προοδευτικής μυικής χαλάρωσης. 

Στην άσκηση αυτή θα χρειαστεί μία αναπαυτική καρέκλα, τοποθετημένη κατά προτίμηση σε ένα ήσυχο δωμάτιο και αν αυτό δεν είναι δυνατό, κάντε την άσκηση στο κρεβάτι σας. 

Κλείστε το τηλέφωνο και την τηλεόραση! 

Θα επικεντρωθείτε διαδοχικά σε διαφορετικά μέρη του σώματος. 

• Χέρια: τεντώστε τα χέρια σας έτσι ώστε τα δάχτυλα να είναι ίσια και ανοιγμένα. Κρατήστε αυτή την στάση για μερικές στιγμές και αισθανθείτε την ένταση στις παλάμες σας και στην ράχη των χεριών σας. Μετά αφήστε τα χέρια σας να πέσουν απαλά πάνω σας, ή στην αγκαλιά σας, αφήνοντας τα χαλαρά. Αντισταθείτε στην επιθυμία να κρατήσετε κάτι και αφήστε τα να κρέμονται πλάι στον κορμό σας ή ξεκουράστε τα στην αγκαλιά σας. Οταν τα χέρια είναι χαλαρά, τα δάχτυλα είναι ελαφρά γυρισμένα προς την μεριά της παλάμης, και όχι αλύγιστα. 
• Ώμοι: όταν έχουμε ένταση στους ώμους μας, συνήθως τους έχουμε σηκωμένους με αποτέλεσμα να κάνουμε μία ελαφριά καμπούρα. Τραβήξτε τους ώμους σας προς τα κάτω, και αισθανθείτε την ένταση στο κάτω μέρος από τα μπράτσα σας και πάνω στο λαιμό σας. Κρατείστε αυτή την στάση μερικές στιγμές, και μετά επιστρέψτε στην φυσική σας στάση (όχι με σηκωμένους τους ώμους προς τα πάνω).
• Κεφάλι και λαιμός: οι μυες του λαιμού μπορούν να χαλαρώσουν μόνο όταν δεν έχουν να στηρίζουν το κεφάλι, π.χ. όταν είστε ξαπλωμένοι άνετα με το κεφάλι στηριγμένο στην ίδια ευθεία με την σπονδυλική στήλη, ή όταν κάθεστε, με το κεφάλι σε ισορροπία πάνω στο λαιμό και κοιτώντας ίσια μπροστά (ούτε σε μία από τις μεριές των χεριών, ούτε πάνω ή κάτω). Κοιτάξτε προς τα επάνω, και αισθανθείτε την ένταση στο λαιμό σας για λίγες στιγμές. Μετά αφήστε το κεφάλι σας να επιστρέψει στην στάση ισορροπίας, κοιτώντας ίσια μπροστά.
• Πρόσωπο: αδειάστε το πρόσωπό σας από κάθε έκφραση. Αφήστε το μέτωπο να χαλαρώσει, το πηγούνι να τραβηχθεί προς τα κάτω με τα δόντια ίσα ίσα να μην ακουμπάνε τα πάνω στα κάτω (ακόμη και αν τα χείλη σας είναι κλειστά), τα μάτια να κοιτάζουν ίσια μπροστά και μακριά, όχι σουφρωμένα. Σκεφθείτε ότι αυτή η στάση θα μπορούσε να περιγραφεί από την έκφραση «άδειο» ή «χαλαρό» για το πρόσωπό σας. Δουλέψτε αυτή την στάση για το πρόσωπό σας για μερικές στιγμές. Καθ΄όλη την διάρκεια της χαλάρωσης, αφείστε την αναπνοή σας να κατέβει ως την κοιλιά σας κατά την εισπνοή και βγάλτε τον αέρα τελείως από μέσα σας κατά την εκπνοή

       

Ασκηση διαφραγματικής αναπνοής. 

Στρέψτε όλη την προσοχή σας στην αναπνοή σας. Τοποθετήστε το ένα χέρι στο στήθος σας και το άλλο χέρι στην κοιλιά σας. Πάρτε μια αναπνοή. Παρατηρήστε, ποιο  χέρι κινείται πιο πολύ πάνω – κάτω με την αναπνοή σας. Σε αγχώδεις καταστάσεις, συνήθως κάνουμε υπερβολική αποκλειστική θωρακική αναπνοή και έτσι σηκώνεται πιο πολύ το χέρι που είναι τοποθετημένο στο στήθος.

Τρόπος 1: Τεντώστε την πλάτη σας. Τοποθετήστε τα δύο σας χέρια στην κοιλιά έτσι ώστε να ακουμπήσουν οι άκρες των δακτύλων σας μεταξύ τους. Εισπνεύστε από τη μύτη και προσπαθήστε να «τραβήξετε» την αναπνοή σας μέσα στην κοιλιά σας. Κρατήστε την ανάσα σας για λίγα δευτερόλεπτα. Νιώθετε τα χέρια σας να σπρώχνονται προς τα πάνω.  Θα έχετε άμεση ανατροφοδότηση αν κάνετε διαφραγματική αναπνοή αν νιώθετε ότι τα χέρια σας χάνουν την επαφή μεταξύ τους διότι η κοιλιά σας σηκώνεται και «φουσκώνει». Μετά εκπνεύστε από το στόμα. Με την εκπνοή θα νιώσετε την κοιλιά σας  να γίνεται επίπεδη και τα χέρια σας να επανέρχονται στην αρχική τους θέση. Κανονίστε ώστε η χρονική αναλογία εισπνοής – εκπνοής να είναι περίπου τρία προς πέντε.  Αναπνεύστε με ένα ρυθμό που είναι ελαφρώς  πιο αργός από το συνηθισμένο ρυθμό  σας, αλλά παραμένει άνετος για σας.

Τρόπος 2: Τοποθετήστε ένα χοντρό βιβλίο πάνω στην κοιλιά σας. Κάνετε εισπνοή, προσπαθήστε να «τραβήξετε» την εισπνοή σας μέσα στην κοιλιά έτσι ώστε να σηκωθεί το βιβλίο.

Όταν η μεγαλοφυΐα φλερτάρει με την ψυχική νόσο

Piotr Ilyich Tchaikovsky – Ο εμπνευστής του Καρυοθραύστη

 

Ο διαχρονικά δημοφιλής ρώσος συνθέτης Piotr Ilyich Tchaikovsky, είναι γνωστός για πλείστα ορχηστρικά και θεατρικά μουσικά έργα στο σύγχρονο κλασικό ρεπερτόριο όπως τα μπαλέτα «Η λίμνη των κύκνων», «Η Ωραία Κοιμωμένη» και «Ο Καρυοθραύστης», το «Πρώτο Κοντσέτο για Πιάνο», και λιγότερο γνωστός για την παθολογική υποταγή στις διαθέσεις και τάσεις του. Σεμνός, ειλικρινής και απερίσκεπτος, γεμάτος απελπισία και λυρισμό αλλά υψηλής νοημοσύνης, ο νευρωτικός Τσαϊκόφσκι αναγνωρίστηκε λίγο πριν από το θάνατό του, ενώ τα έργα του έγιναν πολύ δημοφιλή αργότερα. Το μπαλέτο του «Καρυοθραύστης», αποτελεί σταθμό στην τέχνη του κλασικού χορού, και παρουσιάζεται κάθε χρόνο στα μεγαλύτερα θέατρα και όπερες του κόσμου.

Ο Πιότρ Τσαϊκόφσκι γεννήθηκε σε μια μεσοαστική οικογένεια, το 1840 στο Βοτκίνσκ της Ρωσίας. Αν και επέδειξε πρώιμη μουσική ανάπτυξη, εκπαιδεύτηκε για δημόσιος υπάλληλος. Σπούδασε νομικά στην Αγία Πετρούπολη και αφού πήρε το δίπλωμά του, διορίστηκε. Όμως παρά τις επιθυμίες της οικογένειάς του, αποφάσισε να ακολουθήσει μουσική καριέρα και το 1862, σε ηλικία 23 χρόνων, εγκατέλειψε τη δουλειά του και γράφτηκε στο Ωδείο της Αγίας Πετρούπολης, από όπου αποφοίτησε το 1865.

Το 1866 διδάσκει θεωρητική μουσική στο ωδείο της Μόσχας και το 1870, μετά από μια αποτυχημένη ερωτική περιπέτεια, συνθέτει την ουβερτούρα «Ρωμαίος και Ιουλιέτα». Έκτοτε οι επιτυχίες διαδέχονται η μία την άλλη. Το 1875 συνθέτει το «κοντσέρτο για πιάνο» και το 1876 γράφει τη «Λίμνη των κύκνων».

Έχοντας λύσει το βιοποριστικό του πρόβλημα, αφού λαμβάνει οικονομική βοήθεια από μια πλούσια χήρα, τη Ναντιέζντα φον Μεκ, με την οποία συνδέεται ερωτικά, σταματά να διδάσκει και αφιερώνεται στη σύνθεση. Οι ομοφυλοφυλικές του σχέσεις με νεαρούς άντρες, υπήρξαν μεγάλη αιτία ενοχών, σε μια τσαρική Ρωσία που απαγόρευε με νόμο τον πρωκτικό έρωτα ανάμεσα σε άνδρες. Αλλά και ο αδελφός του Τσαϊκόφσκι, μόδιστος στο επάγγελμα, δεν έκρυψε ποτέ τις ομοφυλοφυλικές του προτιμήσεις. Το 1877, παντρεύεται τη νεαρή θαυμάστριά του Αντωνία Ιβάνοβνα Μιλιούκοβνα, ένας γάμος που κράτησε μόνο τρεις μήνες, καθώς δεν μπόρεσε να θολώσει τα νερά. Η αποτυχία του γάμου του τον οδηγεί σε απόπειρα αυτοκτονίας και τη σύζυγό του σε άσυλο και τον ωθεί στο να αποσυρθεί στην εξοχή, όπου έζησε μόνος, δουλεύοντας ακατάπαυστα.

Το 1891, η ερωμένη του Ναντιέζντα διακόπτει την οικονομική επιχορήγηση και ο Πιότρ μεταναστεύει τις ΗΠΑ, όπου γίνεται δεκτός ως «ο βασιλιάς της μουσικής». Εξαντλημένος, με έντονη τη θλίψη και προαίσθημα του θανάτου, επιστρέφει στην πατρίδα του.

Ο Τσαϊκόφσκι ήταν συνεσταλμένος και γενικά φοβόταν τις ανθρώπινες σχέσεις. Αν και απόλαυσε πολλές επιτυχίες, δεν ήταν ποτέ συναισθηματικά ασφαλής και η ζωή του ήταν διάστικτη με προσωπικές κρίσεις και περιόδους κατάθλιψης, γεμάτη νευρώσεις και ψυχαναγκασμούς. Σχολιάζεται στα καλλιτεχνικά πηγαδάκια της εποχής για την περίεργη φοβία που δυσκόλευε το έργο του. Πίστευε πως το κεφάλι του θα έπεφτε κάτω την ώρα που διεύθυνε μια ορχήστρα και για το λόγο αυτό κρατούσε συνέχεια το σαγόνι του με το αριστερό του χέρι στη διάρκεια όλης της συναυλίας!

Τα ψυχολογικά του προβλήματα πιθανότατα οφείλονται στην προβληματική του σχέση με την μητέρα του, την οποία έχασε σε ηλικία 14 ετών και στην παθολογική του προσκόλληση στο πρόσωπό της. Η βασανιστική τελειομανία που τον χαρακτήριζε, δεν του επέτρεπε να αισθανθεί ευτυχής. Σε ένα γράμμα του, διαβάζουμε: «... πάσχω όλη τη ζωή μου από την ανικανότητά μου για να πιάσω τη μορφή γενικά. Έχω παλεψει ενάντια σε αυτήν την έμφυτη αδυναμία, χωρίς καλά αποτελέσματα. ... θα πάω στον τάφο μου χωρίς να έχω παράγει κάτι πραγματικά τέλειο στη μορφή».

Η καταπιεσμένη του ομοφυλοφιλία και ο φόβος της διαπόμπευσης, ο καταστροφικός του γάμος και η ξαφνική κατάρρευση της μοναδικής διηνεκούς σχέσης στην ενήλικη ζωή του, της δεκατριάχρονης σχέσης του με την πλούσια χήρα Ναντέζντα φον Μεκ, τον ώθησαν το 1893, σε ηλικία 53 ετών, σε αυτοκτονία, πιθανώς με αρσενικό.

Εύη Λιάκου

Οργανωτικός & Οικονομικός Ψυχολόγος

Σύμβουλος Υυχικής Υγείας & Ανθρωπίνων Σχέσεων